1
00:00:03,951 --> 00:00:06,865
Güneş Sistemi'ne en yakın yıldızda
2
00:00:07,035 --> 00:00:08,474
bir gezegen bulmayı amaçlayan
3
00:00:08,474 --> 00:00:11,594
Pale Red Dot projesinin
4
00:00:11,747 --> 00:00:13,693
sonuçları açıklandı.
5
00:00:14,420 --> 00:00:16,766
Astronomlar Proxima Centauri etrafında
6
00:00:16,766 --> 00:00:20,231
dolanan bir gezegene dair ciddi kanıt buldular.
7
00:00:21,063 --> 00:00:24,812
Bu yabancı gezegen Güneş Sistemi'ne en yakın
8
00:00:24,812 --> 00:00:27,759
yaşam barındırabilecek yer!
9
00:00:32,388 --> 00:00:34,784
Bu ESOcast!
10
00:00:34,796 --> 00:00:38,570
Avrupa Güney Gözlemevi ESO'nun
11
00:00:38,963 --> 00:00:41,795
perde arkasındaki ileri teknoloji bilim ve yaşam.
12
00:00:53,800 --> 00:00:56,510
Başka dünyalar arayışı tarih boyunca
13
00:00:56,510 --> 00:00:58,879
hayallerimizi tutsak etti.
14
00:00:59,567 --> 00:01:02,379
Ancak son zamanlarda elde ettiğimiz aletler sayesinde
15
00:01:02,379 --> 00:01:06,023
Güneş Sistemi dışındaki dünyaları belirleyebiliyoruz.
16
00:01:07,608 --> 00:01:11,025
Bu Güneş Sistemi dışındaki gezegenler, veya öte-gezegenler,
17
00:01:11,025 --> 00:01:14,576
25 yıl öncesine kadar belirlenemiyordu.
18
00:01:15,281 --> 00:01:19,273
Bugün, teleskop teknolojisindeki gelişmeler sayesinde,
19
00:01:19,273 --> 00:01:23,118
astronomlar 3000'in üzerinde öte-gezegen belirledi.
20
00:01:23,538 --> 00:01:25,505
Ve Pale Red Dot projesinin arkasındaki
21
00:01:25,505 --> 00:01:27,408
bilim insanları
22
00:01:27,538 --> 00:01:30,242
milat niteliğinde bir keşfe imza attılar.
23
00:01:31,037 --> 00:01:33,629
Proxima Centauri etrafında dolanan
24
00:01:33,629 --> 00:01:38,175
muhtemelen yaşam barındırabilecek
25
00:01:38,475 --> 00:01:41,460
Güneş Sistemi'ne en yakın öte-gezegeni belirlediler.
26
00:01:44,417 --> 00:01:46,476
ESO'nun 3.6 metrelik La Silla/Şili'de yer alan
27
00:01:46,476 --> 00:01:50,914
teleskobu üzerine takılı HARPS tayfölçerini kullanarak
28
00:01:50,950 --> 00:01:55,000
astronomlar 2016'nın ilk yarısı boyunca
29
00:01:55,000 --> 00:01:57,905
etrafında dolanan bir gezegenin etkisiyle minicik
30
00:01:58,143 --> 00:02:02,195
ileri-geri salınım yapan bir yıldızı gözlediler.
31
00:02:06,000 --> 00:02:08,400
Bir gezegenin varlığına işaret eden,
32
00:02:08,400 --> 00:02:10,105
ancak sonuçsuz kalmış
33
00:02:10,105 --> 00:02:12,600
geçmiş 16 yıllık gözlemi
34
00:02:12,600 --> 00:02:14,271
oluşturmaya çalışıyorlardı.
35
00:02:15,327 --> 00:02:17,506
Dünya çevresinde birbirine bağlı teleskoplardan
36
00:02:17,506 --> 00:02:20,165
elde edilen veriyi önceki verilerle birleştirerek
37
00:02:20,250 --> 00:02:22,219
yabancı bir dünyanın
38
00:02:22,219 --> 00:02:24,692
varlığını kanıtladılar.
39
00:02:25,608 --> 00:02:29,920
Bulunan öte-gezegen Dünya'dan en az 1.3 kez daha büyük kütleli
40
00:02:30,116 --> 00:02:35,248
ve yıldızı Proxima Centauri'yi 11.2 günde bir turluyor.
41
00:02:36,833 --> 00:02:40,843
Diğer yandan, bu öte-gezegeni belirlemek hiçte kolay değildi.
42
00:02:41,400 --> 00:02:43,834
Proxima Centauri gibi kırmızı cüceler
43
00:02:43,834 --> 00:02:46,610
fışkırmalar gösterebilen aktif yıldızlardır
44
00:02:46,820 --> 00:02:48,627
ve öte-gezegenin varlığını taklit eden
45
00:02:48,627 --> 00:02:50,779
değişimler gösterebilirler.
46
00:02:51,602 --> 00:02:53,885
Bu tarz karmaşıklığı ortadan kaldırmak için
47
00:02:54,295 --> 00:02:57,531
proje takımı yanlış bir tanımlama yapmamak için
48
00:02:57,531 --> 00:02:59,491
teleskop ağını kullanarak
49
00:02:59,491 --> 00:03:04,179
dikkatli bir şekilde yıldızın ışık değişimini gözlediler.
50
00:03:07,782 --> 00:03:11,037
Belki de bu araştırmanın en ilgi çekici yanı
51
00:03:11,100 --> 00:03:14,365
bulunan öte-gezegenin, Proxima b,
52
00:03:14,601 --> 00:03:18,158
yıldız etrafında yaşanabilir bir bölgede yer alması.
53
00:03:19,008 --> 00:03:21,817
Bu öte-gezegenin yüzeyinde
54
00:03:21,817 --> 00:03:23,318
sıvı suyun bulunabileceği anlamına geliyor.
55
00:03:24,585 --> 00:03:27,797
Eğer yıldızına biraz daha yakın olsaydı,
56
00:03:27,797 --> 00:03:29,709
yıldızdan gelen ısı su kaynayıp buharlaştırırdı.
57
00:03:30,306 --> 00:03:32,083
Ve eğer biraz daha uzakta olsaydı,
58
00:03:32,083 --> 00:03:35,009
öte-gezegendeki su buz kesilirdi.
59
00:03:35,876 --> 00:03:39,402
Su bildiğimiz anlamda bir yaşam için vazgeçilmez olduğundan
60
00:03:39,744 --> 00:03:43,429
bu keşif Proxima b'yi
61
00:03:43,429 --> 00:03:46,006
Dünya'ya en yakın hayat barındırabilecek öte-gezegen yapıyor.
62
00:03:48,251 --> 00:03:51,820
Fakat, Proxima b'yi belirlemeyi zorlaştıran
63
00:03:51,820 --> 00:03:53,566
yıldız etkinliği
64
00:03:53,566 --> 00:03:57,790
öte-gezegende yaşamı imkansız da kılabilir-
65
00:03:58,505 --> 00:04:00,709
gezegenin yüzeyi yüksek derece
66
00:04:00,709 --> 00:04:04,289
morötesi ve X-ışını bombardımanına maruz kalır.
67
00:04:04,592 --> 00:04:06,231
Ayrıca, öte-gezegen Proxima Centauri'ye
68
00:04:06,231 --> 00:04:08,952
çok yakın bir konumda bulunuyor.
69
00:04:08,952 --> 00:04:12,233
Dünya-Güneş mesafesinin sadece %5'i.
70
00:04:12,265 --> 00:04:15,612
Yıldızına bu kadar yakın olan bir gezegenin
71
00:04:15,612 --> 00:04:18,967
yaşam barındırabilmesi hala bir tartışma konusu.
72
00:04:28,116 --> 00:04:30,781
Proxima b'nin Dünya'ya yakınlığı
73
00:04:30,781 --> 00:04:33,098
öte-gezegeni Dünya dışı yaşam arayışında
74
00:04:33,098 --> 00:04:35,993
cezbedici bir hedef haline getiriyor.
75
00:04:37,025 --> 00:04:39,552
Astronomlar, Evren'in başka bir yerinde
76
00:04:39,552 --> 00:04:40,479
hayat bulma ümidiyle
77
00:04:40,479 --> 00:04:44,229
ESO'nun Aşırı Derece Büyük Teleskobu (EELT)
78
00:04:44,317 --> 00:04:45,771
gibi gelecek nesil teleskopları kullanarak
79
00:04:45,771 --> 00:04:48,173
bu büyüleyici yabancı Dünya'nın
80
00:04:48,173 --> 00:04:51,033
yoğun bir araştırmasını
81
00:04:51,033 --> 00:04:53,376
yapacaklar.
82
00:04:53,939 --> 00:04:57,686
Ve eğer yıldızlararası araştırmalar gerçeklik halini alırsa
83
00:04:58,289 --> 00:05:01,984
araştırmalarda Proxima b ilk durak olabilir.
84
00:05:06,791 --> 00:05:09,235
Öte-gezegenler hakkındaki bilgilerimiz
85
00:05:09,235 --> 00:05:12,590
son 25 yılda çok büyük bir artış gösterdi.
86
00:05:13,348 --> 00:05:14,800
Bu keşif ve
87
00:05:14,939 --> 00:05:18,259
ESO'nun yeni nesil teleskoplarının gücüyle
88
00:05:18,260 --> 00:05:20,619
insanlık tarihi boyunca sorduğumuz o soruya
89
00:05:20,619 --> 00:05:23,355
belki bir yanıt bulacağız -
90
00:05:23,539 --> 00:05:25,246
Yalnız mıyız?
91
00:05:44,387 --> 00:05:49,571
Translated by Dr. Selcuk Topal, @astronomTurk
