File:Bronisław Wilkoszewski, „Widoki m. Łodzi” – Wodny Rynek.jpg

Original file(5,291 × 3,901 pixels, file size: 3.84 MB, MIME type: image/jpeg)

Captions

Captions

Add a one-line explanation of what this file represents

Summary edit

Bronisław Wilkoszewski, „Widoki m. Łodzi” – Wodny Rynek   (Wikidata search (Cirrus search) Wikidata query (SPARQL)  Create new Wikidata item based on this file)
Photographer
Bronisław Wilkoszewski  (1847–1901)  wikidata:Q11688880
 
Description Polish photographer
Date of birth/death 1847 Edit this at Wikidata 11 June 1901 Edit this at Wikidata
Location of birth/death Szczekociny Łódź
Work period 1878-1901
Work location
Kielce, Łódź
Authority file
creator QS:P170,Q11688880
Title
Bronisław Wilkoszewski, „Widoki m. Łodzi” – Wodny Rynek
Description

Fotografia przedstawia widok Wodnego Rynku w kierunku południowym (obecnie plac Zwycięstwa przy alei Piłsudskiego, z prawej strony widoczny fragment ulicy Targowej). Widoczne są zabudowania fabryczne Karola Scheiblera i jego pałac. Rynek wytyczono w 1840 roku. W 1854 roku Scheibler otrzymał od władz miasta plac przy Wodnym Rynku, na którym rozpoczął budowę zespołu fabrycznego, nazywanego później „Centralą”. Od 1855 roku na Wodnym Rynku powstawały: przędzalnie bawełny, tkalnie, magazyny i wykończalnie. Dodatkowo w latach 1865–1868 zbudowano zespół pięciu domów robotniczych (na północnej stronie placu, niewidoczne na zdjęciu). Obok fabryki w 1855 roku Scheibler wybudował dom mieszkalny dla siebie i swojej rodziny, w 1865 rozbudowano go według projektu Jana Karola Mertschinga do postaci pałacyku i dobudowano jedno piętro. Znacząca zmiana w wyglądzie rezydencji nastąpiła po śmierci Karola Scheiblera, kiedy to wdowa po nim zleciła projekt przebudowy spokrewnionemu z nią warszawskiemu architektowi Edwardowi Lilpopowi. Modernizacja, dzięki której gmach zyskał neorenesansowy charakter, przebiegała w latach 1884-1886. Pałac pełnił przede wszystkim funkcję mieszkalną, chociaż posiadał sale reprezentacyjne: salę lustrzano-koncertową czy palarnię w stylu mauretańskim. W rezydencji działała pierwsza winda w Łodzi, który to wynalazek Karol Scheibler podpatrzył w Paryżu i zapragnął umieścić u siebie w domu. Pałac pozostawał w posiadaniu rodziny Scheiblerów do roku 1932, kiedy to zamieszkał w nim Feliks Maciszewski, przedstawiciel Banku Gospodarstwa Krajowego, głównego wierzyciela zadłużonego przedsiębiorstwa. W czasie II wojny światowej pałac zajmowany był przez Wermacht. Od czerwca 1945 do roku 1950 budynek był siedzibą Politechniki Łódzkiej. W kolejnych latach jego lokatorzy często się zmieniali, a byli to: Biuro Dokumentacji Technicznej Remontów Budowlanych Przemysłu Lekkiego, Łódzkie Zakłady Remontowo-Montażowe Przemysłu Lekkiego, Ministerstwo Przemysłu Lekkiego, Liceum Bibliotekarskie, Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia, Łódzki Oddział Przedsiębiorstwa Państwowego Pracowni Konserwacji Zabytków, Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Wojewódzki Konserwator Zabytków. 1 kwietnia 1986 roku stał się siedzibą Muzeum Kinematografii w Łodzi. Od 2015 roku, na mocy rozporządzenia Prezydenta RP, został częścią Pomnika Historii „Łódź – Wielokulturowy Krajobraz Miasta Przemysłowego”. Wnętrza pałacu zagrały w „Ziemi obiecanej”, serialu „Stawka większa niż życie”, „ Powrocie wilczycy”, "Między ustami a brzegiem pucharu", "Pożegnaniu jesieni" i innych. Parterowy budynek widoczny w lewym rogu zdjęcia to dom Towarzystwa Strzeleckiego wybudowany w 1880 roku nieopodal mieszczącej się w pobliskim parku Źródliska strzelnicy. W budynku znajdowała się duża sala, w której odbywały się różne uroczystości. Po rozwiązaniu Towarzystwa Strzeleckiego gmach w 1911 roku stał się siedzibą świeżo założonej w Łodzi Resursy Rzemieślniczej. Po I wojnie światowej mieściła się w nim wypożyczalnia książek oraz Miejski Kinematograf Oświatowy, w którym wyświetlano w filmy naukowe i rozrywkowe dla młodzieży szkolnej i robotników. Sala kina była też udostępniana na wiece i masówki robotnicze, poprzedzające wystąpienia strajkowe. Oprócz tego w budynku znajdowało się też pomieszczenie Miejskiego Uniwersytetu Powszechnego. Budynek został rozebrany w końcu lat 30. XX wieku.

Fotografia pochodzi z wydanego w 1896 roku albumu Bronisława Wilkoszewskiego „Widoki m. Łodzi”. Saryusz Bronisław Paweł Wilkoszewski (1847-1901), zwany "łódzkim Canaletto" był mistrzem fotografii ilustracyjnej. Udokumentował zabudowę Łodzi z końca XIX wieku przede wszystkim wille, fabryki, budynki użyteczności publicznej, obiekty sakralne, ulicę Piotrkowską. Jego zakład fotograficzny znajdował się w willi "Trianon" w Pasażu Meyera 5 (obecnie ulica Moniuszki).
Depicted place Łódź
Date 1896
date QS:P571,+1896-00-00T00:00:00Z/9
Medium reproduction: print
medium QS:P186,Q11060274
, original: photograph
medium QS:P186,Q125191
Dimensions height: 23 cm (9 in); width: 31 cm (12.2 in)
dimensions QS:P2048,23U174728
dimensions QS:P2049,31U174728
institution QS:P195,Q11787070
Accession number
MHMŁ/I/812/6
Source Museum of the City of Lodz
Other versions
Bronisław_Wilkoszewski_–_Wodny_Rynek.jpg
Wodny Rynek Lodz.jpg

Licensing edit

Public domain

This work is in the public domain in its country of origin and other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 70 years or fewer.


You must also include a United States public domain tag to indicate why this work is in the public domain in the United States. Note that a few countries have copyright terms longer than 70 years: Mexico has 100 years, Jamaica has 95 years, Colombia has 80 years, and Guatemala and Samoa have 75 years. This image may not be in the public domain in these countries, which moreover do not implement the rule of the shorter term. Honduras has a general copyright term of 75 years, but it does implement the rule of the shorter term. Copyright may extend on works created by French who died for France in World War II (more information), Russians who served in the Eastern Front of World War II (known as the Great Patriotic War in Russia) and posthumously rehabilitated victims of Soviet repressions (more information).

File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/TimeThumbnailDimensionsUserComment
current17:31, 23 November 2017Thumbnail for version as of 17:31, 23 November 20175,291 × 3,901 (3.84 MB)Gytha (talk | contribs)better quality image
15:44, 28 October 2017Thumbnail for version as of 15:44, 28 October 20172,500 × 1,833 (361 KB)Muzeum Miasta Łodzi Digitalizacja (talk | contribs)pattypan 17.05

Metadata