File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Zilveren kledingspeld in de vorm van een driehoek TMnr 3064-3.jpg

Original file(465 × 700 pixels, file size: 127 KB, MIME type: image/jpeg)

Captions

Captions

Add a one-line explanation of what this file represents

Summary

edit
Nederlands: KledingspeldNederlands: Zilveren kledingspeld in de vorm van een driehoekLocal name: Tizarzay
Title
Nederlands: Kledingspeld
Nederlands: Zilveren kledingspeld in de vorm van een driehoek

Local name: Tizarzay
Description
Nederlands: Kledingspeld (fibula) in de vorm van een driehoek. Deze zilveren speld is onderdeel van een paar kledingspelden (met 3064-4) dat door een lange schakelketting verbonden werd van ring naar ring (punt naar punt). De schakelketting ontbreekt echter. Omwille van de fijne gaatjes worden deze kledingspelden 'tizerzai n'taouka' genoemd: kledingspelden met wormgaatjes. Dit genre kledingspelden, met wormgaatjes, is typerend voor de regio's van de Hoge Atlas en het Anti-Atlasgebergte. De kledingspelden uit deze regio's onderscheiden zich van andere streken door hun verfijnde afgewerkte zijkanten en de subtiele uitvoering van filigraan en emailtechniek (Grammet 1998). Deze fibulae zijn afkomstig uit de Westelijke Anti-Atlas.

De driehoeksvorm van de speld zou volgens bepaalde onderzoekers en literatuur verwijzen naar een oervorm en wordt geïnterpreteerd als een verwijzing naar de vrouwelijke vruchtbaarheid. Kledingsspelden kunnen afhankelijk van de regio verschillende vormen aannemen: driehoekig, rond of een driehoek met ramshorens aan de zijkanten die verwijzen naar de ram als vruchtbaarheidsdrager (zie 5504-10).

Kledingspelden (fibulae) hebben zowel een gebruiks- als een sierfunctie. Ze worden door Berbervrouwen gebruikt om de wikkeldoek vast te binden. Een langwerpige lap stof wordt zo rond het lichaam gewikkeld en ter hoogte van de borsten met kledingsspelden zo bevestigd dat de armen vrij blijven. De kledingspelden worden dus steeds per paar gedragen, waarbij de twee spelden door een ketting worden verbonden. De sluitring van de kledingspeld wordt eerst naar voren gekanteld, daarna wordt de pin door de twee lagen stof gestoken; de sluitring wordt naar boven gekanteld en met een draaibeweging achter de pin heen bevestigd. De ketting, sinselt of asherrab genaamd in het Berber, dient om de kledingspelden samen te houden, maar ook als borstversiering. Zij kan eenvoudig zijn ofwel versierd in het midden met een grote eivormige bol (tagmout, Berber) of een grote amulet, meestal met emailwerk versierd.

De traditie in Marokko wil dat sieraden van generatie op generatie, van moeder op dochter werden overerfd. De toekomstige bruid kreeg in haar uitzet bijna altijd een paar fibula. Naast de gebruik- en sierfunctie dienden deze sieraden nog een ander, economisch, doel. Men bewaarde ze om in situaties van financiële nood te kunnen verkopen of te ruilen. Sieraden hebben ook een communicatieve waarde en kunnen bepaalde boodschappen overbrengen. Een sieraad is bijvoorbeeld een teken van liefde. Een vrouw die een fibula, armband, halssnoer, oorring of een khamsa (handje) van zilver draagt, laat haar verbondenheid met haar tradities en afkomst zien. Tot de sieraden waaraan vrouwen een bijzonder waarde hechtten behoren de fibulae en khamsa's (handjes). Deze sieraden hebben vaak een magische betekenis gekregen. Tegenwoordig wordt met name de driehoekvormige fibula als symbool voor de Berberidentiteit gebruikt (info 2004). Het embleem van de driehoekvormige fibula vindt men terug in diverse uitingen van kunst en cultuur en tijdens manifestaties.
Date turn of the 19/20th century
Dimensions circa 20cm (7 7/8in.)
Accession number
3064-3
Notes
Nederlands:
Culturele Herkomst: Amazigh, Amazighen, Berber
Functionele categorie: hals-, borst- en rugsieraden, jewellery for neck, chest and back, magical protection, magische bescherming en afweer
Geografische Herkomst: Anti-Atlas
Materiaal - hoofd: zilverlegering
Techniek: Gesmeed
Source/Photographer Collectie Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen

Licensing

edit
w:en:Creative Commons
attribution share alike
This file is licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license.
You are free:
  • to share – to copy, distribute and transmit the work
  • to remix – to adapt the work
Under the following conditions:
  • attribution – You must give appropriate credit, provide a link to the license, and indicate if changes were made. You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.
  • share alike – If you remix, transform, or build upon the material, you must distribute your contributions under the same or compatible license as the original.
This file by Tropenmuseum was uploaded as part of the Share Your Knowledge project developed within WikiAfrica. WikiAfrica

File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/TimeThumbnailDimensionsUserComment
current15:58, 21 July 2012Thumbnail for version as of 15:58, 21 July 2012465 × 700 (127 KB)M.casanova (talk | contribs)

File usage on other wikis

The following other wikis use this file:

Metadata