File:Oswiadczenie Emilii Plater dotyczace jej uczestnictwa w powstaniu listopadowym.jpg
Original file (6,826 × 8,805 pixels, file size: 20.73 MB, MIME type: image/jpeg)
Captions
Polski: Oświadczenie Emilii Plater, dotyczące jej uczestnictwa w powstaniu listopadowym. ( ) | ||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Author |
Emilia Plater |
|||||||||||||||||||||||
Title |
Polski: Oświadczenie Emilii Plater, dotyczące jej uczestnictwa w powstaniu listopadowym. |
|||||||||||||||||||||||
Description |
Powstanie listopadowe objęło swym zasięgiem Królestwo Polskie oraz część Ukrainy i Białorusi. Powstanie wybuchło także na Litwie, gdzie już w grudniu 1830 r. domagano się od dyktatora wkroczenia wojsk, uważając, iż w ten sposób można zadać ciężki cios planom strategicznym Mikołaja I, uniemożliwić akcję zaczepną w Królestwie Polskim i nadszarpnąć prestiż Rosji w opinii europejskiej. Chłopicki prowadził jednak politykę zmierzająca do stłumienia powstania i nie zamierzał podejmować wyprawy na Litwę. Bezczynność tę przerwali z własnej inicjatywy mieszkańcy Litwy. Powstanie litewskie pokazało dobrą organizację, zaopatrzenie i wielką ofiarność patriotyczną. Ujawniło też sporo utalentowanych, lokalnych przywódców i uczestników walk (Karol Przezdziecki, Onufry Jacewicz czy Emilia Plater i jej kuzyn Cezary). Jednak zryw niepodległościowy na Litwie już w połowie 1831 r. zakończył się niepowodzeniem. Powstanie upadło z powodu złego dowodzenia i wadliwej taktyki. Czynny udział w powstaniu listopadowym na Litwie wzięła Emilia Plater. W końcu marca 1831 r. w miejscowości Dusiaty, pod rozwinięta flagą polską wezwała lud do walki. W kwietniu i maju 1831 r. uczestniczyła w działaniach zgrupowania powstańczego Karola Załuskiego, a w czerwcu dołączyła do przybyłego z Królestwa Polskiego oddziału kawalerii gen. Dezyderego Chłapowskiego, który mianował ją honorowym dowódcą 1. kompanii formowanego właśnie 25. pułku piechoty liniowej w Kownie. Później znalazła się w korpusie gen. Antoniego Giełguda, ale po klęsce powstania odmówiła przejścia wraz z jego armią granicy pruskiej. W czasie przedzierania się w kierunku Warszawy zachorowała i 23 XII 1831 r. zmarła w Justianowie koło Sejn, wycieńczona wojennymi trudami. Prezentowany dokument jest oświadczeniem Emilii Plater, z jej oryginalnym podpisem, spisanym w Antuzowie w pow. nowoaleksandrowskim, gub. kowieńskiej, o dobrowolnym, powodowanym jedynie miłością do Ojczyzny, wstąpieniu do oddziału powstańczego. Emilia Plater stała się symbolem nieugiętej woli narodu walczącego o wyzwolenie spod obcej okupacji i bohaterstwa kobiet polskich walczących o niepodległość. W opinii europejskiej została Joanną d’Arc powstania listopadowego. Głównym promotorem legendy o jej bohaterstwie stał się Adam Mickiewicz, którego ballada „Śmierć pułkownika” zadecydowała o jej narodowej nieśmiertelności. Obok Emilii Plater w partyzanckich oddziałach na Litwie walczyły m.in. Maria Prószyńska, Maria Raszanowiczówna, Wilhelmina Kasprowiczówna, Antonina Romaszewska, pełniąc funkcje łączników, kurierów, przewodników, przewoziły broń i dostarczały informacje o nieprzyjacielu. |
|||||||||||||||||||||||
Date |
25 March 1831 date QS:P571,+1831-03-25T00:00:00Z/11 |
|||||||||||||||||||||||
Medium |
paper medium QS:P186,Q11472 |
|||||||||||||||||||||||
Collection |
institution QS:P195,Q7209884 |
|||||||||||||||||||||||
Accession number |
AGAD, Archiwum Platerów z Antuzowa, sygn. 214, s. 1 |
|||||||||||||||||||||||
Notes |
Rkps, oryg., jęz. polski, karta papierowa w aktach luźnych z jednostki: „Akta i listy t. s. Emilii Plater”.
|
|||||||||||||||||||||||
Source/Photographer |
|
|||||||||||||||||||||||
Permission (Reusing this file) |
|
File history
Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.
Date/Time | Thumbnail | Dimensions | User | Comment | |
---|---|---|---|---|---|
current | 05:07, 15 January 2020 | 6,826 × 8,805 (20.73 MB) | Renata3 (talk | contribs) | Cropped 6 % horizontally, 5 % vertically using CropTool with lossless mode. | |
12:30, 31 March 2014 | 7,284 × 9,261 (22.49 MB) | Karol Zglinski (talk | contribs) | {{Artwork |author = Emilia Plater |title = {{pl|1= Oświadczenie Emilii Plater, dotyczące jej uczestnictwa w powstaniu listopadowym.}} |description = Powstanie listopadowe objęło swym zasięgiem Królestwo Polskie oraz częś... |
You cannot overwrite this file.
File usage on Commons
The following 2 pages use this file:
File usage on other wikis
The following other wikis use this file:
- Usage on avk.wikipedia.org
- Usage on bcl.wikipedia.org
- Usage on ca.wikipedia.org
- Usage on en.wikipedia.org
- Usage on eu.wikipedia.org
- Usage on ml.wikipedia.org
- Usage on pl.wikipedia.org
- Usage on sl.wikipedia.org
- Usage on sr.wikipedia.org
- Usage on zh.wikipedia.org
Metadata
This file contains additional information such as Exif metadata which may have been added by the digital camera, scanner, or software program used to create or digitize it. If the file has been modified from its original state, some details such as the timestamp may not fully reflect those of the original file. The timestamp is only as accurate as the clock in the camera, and it may be completely wrong.
Camera manufacturer | KAISER |
---|---|
Camera model | Scando icoss |
Width | 7,284 px |
Height | 9,261 px |
Bits per component |
|
Compression scheme | Uncompressed |
Pixel composition | RGB |
Orientation | Normal |
Number of components | 3 |
Horizontal resolution | 600 dpi |
Vertical resolution | 600 dpi |
Data arrangement | chunky format |
Software used | Adobe Photoshop CS6 (Windows) |
File change date and time | 14:14, 31 March 2014 |
Color space | Uncalibrated |
Date and time of digitizing | 17:14, 5 August 2009 |
Date metadata was last modified | 16:14, 31 March 2014 |
Unique ID of original document | uuid:B435027FC081DE118FCCF81CB0292D88 |
Copyright status | Copyright status not set |
IIM version | 65 |