Nederlands:

Identificatie
Titel(s): Kan en schaal -- Schaal met op het plat een rondlopende voorstelling van Neptunus en zijn gevolg
Objecttype: schaal
Objectnummer: BK-NM-10244-A
Opschriften / Merken: stadskeur, onderzijde schaal: (Amsterdam.), jaarletter, onderzijde schaal: ‘Q’ (1647), meesterteken, onderzijde schaal: een hart in schild
Omschrijving: De ronde schaal heeft een brede, platte rand met zes lobben, elk met een kleine uitstulping in het midden. Iedere lob bevat een medaillon waarvan de omlijsting is opgebouwd uit dolfijnen met elkaar kruisende, omhooggeslagen staarten, waarboven een barbeelachtig wezen en andere weke ornamenten. De medaillons bevatten scènes die als paren gegroepeerd kunnen worden: twee voorstellingen van een gevleugeld kind op de rug van een dolfijn, het ene met een stok met vissen in de hand, het andere een drietand vasthoudend; twee voorstellingen van een kind op de rug van een hippocampus, het ene kind gevleugeld, een stok met vissen houdend; en twee voorstellingen van een gevleugeld kind, waarvan één met een drietand, op de rug van een zeewezen met een bokkenlijf en vissenstaart. De voorstellingen zijn visueel aan elkaar geschakeld doordat de gelijke zeewezens in elkaars richting zwemmen, terwijl de kinderen achterom kijken en zo de verbinding vormen met de groep daarnaast. Het plat is versierd met een rondlopende voorstelling van Neptunus en zijn gevolg te water. De bebaarde zeegod is weergegeven met drietand en hoorn. Naast hem zwemt een zeegodin met paardenbenen en een vissenstaart, die een wapperend vaandel op haar schouder laat rusten. Ter rechterzijde van dit godenpaar bevecht een triton een zeemonster met een drakenkop en slangenstaart. Daarnaast bedreigen twee naar elkaar toegewende zeerunderen elkaar, waarachter twee hoornblazende tritonen, waarvan één, met korenaren in het haar, een vaandel draagt. Zij gaan vooraf aan een vrouw met een drietand die een zeepaard berijdt. De stoet wordt afgesloten door twee tritonen waarvan de één een mand met schelpen torst en de ander op een hoorn blaast. Een aantal van de zeegoden heeft een stok in de hand waar vissen en kreeften aan hangen. Zeemonsters trachten de zeevruchten te bemachtigen. Overal zwemmen dolfijnen. De umbo, waarover de gelobde voet van de kan sluit, is omgeven door een rand die is opgebouwd uit een zich herhalend patroon van hoorns en schelpen. Op de umbo is later een losse plaat geschroefd met het gegraveerde wapen van Cornelis Tromp. Dit heeft een leeuw en een griffioen als tenanten en aan de onderzijde twee ankers en een olifantje voor de Deense Olifantsorde, alsmede het devies FORTES CREATOR FORTIBUS (helden komen uit helden voort). Onder de schaal bevindt zich een kleine ronde voet, die met een schroef aan het wapenschildje is bevestigd.

Vervaardiging
Vervaardiger: zilversmid: Johannes Lutma (1584-1669)
Datering: 1647
Materiaal: zilver
Afmetingen: h 51,0 cm. (afmeting van totaal, kan op schotel) × d 75,0 cm. (afmeting van totaal, kan op schotel) × h 6,5 cm. × b 74,5 cm. × g 3900 gr

Onderwerp
Wat: sea thiasos, Neptune's sea retinue, scallop, shell ~ ornament, cupids: 'amores', 'amoretti', 'putti'
Wanneer: 1598 - 1691
Wie: Maarten Harpertszoon Tromp. Cornelis Tromp

Verwerving en rechten
Verwerving: aankoop 1895
Copyright: Pubkiek domein