Commons:نخستین گام‌ها/گزیدن اجازه‌نامه
- First steps tour
- Tips & tricks
- Third parties
چگونه اجازه‌نامه‌ای مناسب بگزینیم
هنگام بارگذاری یک پرونده، شما باید اجازه‌نامه‌ای برای آن بگزینید.
گزیدن Commons:Copyright tags|اجازه‌نامه]] پرونده‌تان تصمیمی مهم است، چراکه همه محتوای ویکی‌انبار باید دارای اجازه‌نامه‌های آزاد باشند. درنتیجه شفاف‌سازی حق شما برای بارگذاری اثر زیر یک اجازه‌نامه آزاد ضروری است. درخت تصمیم‌گیری مروری تصویری از موارد زیر است.
رهنمودها و ترفندها
- کلا هنگامی‌که شما محتوای خود را با اجازه‌نامه‌ای آزاد منتشر کردید، دیگر نمی‌توانید آن اجازه‌نامه را فسخ کنید.
- Some free licenses automatically cover various versions of the licensed content, because, under applicable copyright law, these versions would be considered the same work. For instance, you may wish to license thumbnail-quality files under a Creative Commons license while keeping raw, higher-resolution copies proprietary. However, when doing so, you should be warned that you might well be unintentionally licensing those other versions, because, in regard to copyright, the two could be considered the same work.
- If you grant such a license for users to use a version of a work, the license may automatically give users the same rights to use any version that differs only in the level of some automatic conversion, regardless of the quality or resolution. While details of what would be considered the same work vary between jurisdictions, one key issue is whether or not enough creative expression is added in the conversion. See Commons:Same work for more details.
- صدور اجازه‌نامه برای تصویرهای کشیده‌شده توسط خود شخص از همه ساده‌تر است. عکس گرفته‌شده توسط شما اندکی مساله‌دار‌تر است، زیرا هر فرد به‌نمایش‌درآمده‌در‌آن باید موافق انتشار عکس باشد. اما اگر عکس در رویدادهای عمومی (مسابقه‌ها، کنسرت‌ها و ...) گرفته شده باشد یا افراد آمده‌در‌عکس سرشناس باشند، و عکس در محوطه شخصی آن‌ها گرفته نشده باشد، مشکلی وجود نخواهد داشت.
- آثار هنری که به‌طور دائمی در مکان‌های عمومی به نمایش گذاشته شده‌اند در چندین کشور، مثلاً، آلمان، سوئیس و اتریش زیر آزادی چشم‌اندازپوشش داده شده‌اند، درحالیکه د]]ر کشورها مانند فرانسه و بلژیک چنین قاعده‌هایی ندارند. اگر قانون آزادی چشم‌انداز شامل تصویر شما شود، شما می‌توانید بی‌هراس آن را بارگذاری کنید. اما این در مورد کشورهایی مانند فرانسه و بلژیک مجاز نیست، مثلا شما نمی‌توانید تصویری از اتومیومدر بروکسل، بلژیک، را با اجازه‌نامه آزاد بارگذاری کنید.
- اگر شئ مورد سؤال موقتاُ در مکانی عمومی نصب شده باشد، آزادی چشم‌انداز ممکن است شامل آن نشود. مثالی معروف برای این wrapped Reichstag اثر Christo در برلین، آلمان بود. شما همچنین برای شئ‌های موزه‌ها یا عکس‌های گرفته‌شده در ملک‌های شخصی باید موافقت مالکان را به‌دست آورید.
- بیشتر تصویرهایی که در اینترنت می‌یابید، نمی‌توانند بارگذارده شوند، مگر دارنده حق تکثیر آشکارا اجازه انتشار زیر یک اجازه‌نامه آزاد را داده باشد. شما ممکن است برای گرفتن اجازه‌نامه آزاد تلاش کنید. اگر چنین احازه‌ای توسط ایمیل به شما رسید، لطفا آن را به permissions@wikimedia.org فروارد کنید و در زمان بارگذاری به آن اشاره نمایید. توصیه می‌شود یک اعلان استاندارد رضایت مانند Commons:Email templates به ایمیلتان اتچ کنید.
- اگر آفریننده اثر بیش از ۷۰ سال پیش مرده باشد، در بیشتر کشورها اثر در مالکیت عمومی خواهد بود و تقریبا در همه موارد می‌تواند بارگذارده شود. این شامل بازتولیدهای دیگران نیز می‌شود، زیرا این‌ها اصالت و خلاقیت فردی لازم برای قرارگرفتن زیر کپی‌رایت را ندارند (برای مثال Bridgeman v. Corel را ببینید).
با این دانش پایه در ذهن، شما خواهید توانست اجازه‌نامه مناسب را در بیشتر حالت‌ها بگزینید. کافی‌ست اجازه‌نامه دلخواه را از دراپ‌دان «Licensing» انتخاب کنید. اطلاعات جزئی‌تر درباره اجازه‌نامه، کپی‌رایت و قانون‌های آن در کشورهای گوناگون را می‌توانید در ویکی‌انبار:پروانه‌دهی بیابید.
اجازه‌نامه‌های موجود
| اصطلاح | معنی |
|---|---|
| اجازه‌نامه | یک مدرک قانونی که مشخص می‌کند چه استفاده‌ای از رسانه مجاز است. تنها مالک حق تکثیر رسانه می‌تواند برای آن احازه‌نامه بگزیند. |
| CC | کریتیو کامانز، سازمانی که اجازه‌نامه‌های آزاد برای کاربرد عموم نوشته است. این اجازه‌نامه‌ها با پیشوند «CC» مشخص شده‌اند. |
| Attribution | نسبت دادن اثر به آفریننده آن که در اجازه‌نامه‌های CC، به‌اختصار توسط BY مشخص می‌شود. |
| Share-alike | یعنی کارهای منتج از اثرهای دارای کپی‌لفت اجازه‌نامه‌ای سازگار داشته باشند |
| کپی‌لفت | روشی برای اعطای آزادی به کاربران نسبت به کپی‌رایت ینتی و تضمین حفظ این آزادی برای کلیهٔ افراد |
| استفاده منصفانه | دکترینی که برای عموم حقی محدود برای استفاده از آثار کپی‌رایت‌‌دار قائل می‌شود |
اگر رسانه‌ای که شما بار می‌گزارید کار شخصی شما باشد، شما خواهید توانست از میان چندین اجازه‌نامه موجود بگزینید. اگر نگران حقوق خود بر رسانه نیستید و تنها می‌خواهید فورا پرونده‌ای را بارگزارید، گزیدن از بخش «بهترین اجازه‌نامه‌ها» عالی خواهد بود. اگر می‌خواهید سبک‌سنگین کنید که چه اجازه‌هایی می‌دهید و چه حقوقی به‌دست می‌آورید، هریک از اجازه‌نامه‌ها را مطالعه کنید و براساس معیارهایتان تصمیم بگیرید. یک توصیف پایه از هریک از اجازه‌نامه‌ها که با آپشن‌های بهترین و بهتر سازمان داده شده‌اند در‌پی آمده است.
اگر اجازه‌نامه مناسبی برای گزینش نیست، شما می‌توانید «None» را بگزینید و بعدا به‌طور دستی اجازه‌نامه مناسب را قرار دهید (برای فهرستی از همه اجازه‌نامه‌های مجاز انبار:برچسب‌های حق تکثیر زا ببینید). این یک راه نسبتا پیشرفته است، چراکه لازم می‌دارد شما نام دقیق الگوی اجازه‌نامه را بدانید.
- "I don't know what the license is"
- این یک آپشن معتبر نیست، بلکه آزمونی است برای تایید این‌که شما می‌دانید که چه می‌کنید. پرونده‌های بارگذاشته‌شده با این آپشن حذف خواهند شد. به‌ویژه استفاده منصفانه و اجازه‌نامه‌های ناآزاد دیگر (مانند اجازه استفاده غیرتجاری) در ویکی‌انبار مجاز نیستند.
بهترین اجازه‌نامه‌ها
- "Own work, attribution required, copyleft" ({{CC BY-SA 4.0}})
all CC-BY-SA)"
- این امکان وجود دارد که شما کارتان را زیر چند اجازه‌نامه منتشر کنید. این ترکیب لازم می‌دارد که رسانه به پدیدآورنده‌اش منسوب گردد و نیز هر اثر منتج دیگری زیر اجازه‌نامه‌ای مشابه منتشر شود. این گزینهٔ توصیه‌شده است، چراکه استفاده از پرونده‌های رسانه‌ای شما را بسیار ساده می‌سازد و همزمان به شما اجازه حفظ برخی حقوق بر اثر را نیز می‌دهد.
- "Own work, attribution required (GFDL, CC-BY 4.0)"
- این چند-اجازه‌نامه انتساب اثر و انتشار اثرهای منتج زیر اجازه‌نامه‌های مشابه را لازم می‌دارد.
- "Own work, all rights released (Public domain)"
- با این گزینه، شما به همگان اجازه می‌دهید که از اثرتان برای هر مقصود مورد نظرشان استفاده کنند. حتی نیاز نیست که نام شما آورده شود. به‌محض این‌که اثر شما در مالکیت عمومی قرار گرفت، دیگر نمی‌توان اجازه‌نامه آن را تغییر داد. دیگر اجازه‌نامه‌های آزاد دست‌کم به شما اجازه حفظ برخی از حقوقتان بر اثر را می‌دهند.
- "Attribution 3.0" and "Attribution share alike 3.0"
- این اجازه‌نامه‌ها توسط کریتیو کامانز که یک گروه از اجازه‌نامه‌های ماژولار (چندتکه)
که می‌توانند به روش‌های گوناگون با هم ترکیب شوند، پدید آورده است، ایجاد شده‌اند. دو اجازه‌نامه کریتیو کامانز پذیرفته‌شده در ویکی‌انبار "Attribution" ({{Cc-by-3.0}}) و "Attribution share alike" ({{Cc-by-sa-3.0}}) استند.
- در کل، "Attribution 3.0" لازم می‌دارد که اثر به پدیدآورنده آن منسوب شود، درحالیکه "Attribution share alike 3.0" به‌علاوه ملزم می‌سازد که اثرهای منتج دقیقا زیر همین اجازه‌نامه منتشر شوند - اصل کپی‌لفت
- "GNU Free Documentation License"
- مجوز مستندات آزاد گنو اجازه‌نامه‌ای است که توسط ویکی‌پدیا برای متن‌ها استفاده می‌شود و از اجازه‌نامه‌های کریتیو کامنز قدیمی‌تر است و شبیه اجازه‌نامه CC Attribution share alike است اما به‌علاوه ملزم می‌سازد که یک کپی از متن کامل اجازه‌نامه با هر مجموعه از کارهای GFDL توزیع شود که مثلا در مورد تصویرهای جاپ‌شده بر کارت‌پستال‌ها مطلوب نیست.
- ممکن است استفاده همزمان از GNU GPL و GNU FDL مفید باشد، زیرا بسیاری از اسکرین‌شات‌های نرم‌افزارهای آزاد دربردارنده آیکان‌هایی زیر اجازه‌نامه GNU GPL یا CC Attribution ShareAlike استند.
تکمیل کار
هنگامی‌که شما یکی از این گزینه‌ها را انتخاب کردید، ایده خوبی است که «Watch this page» را تیک بزنید تا اگر تغییری در تصویر شما ایجاد شد، آگاه گردید. توسط watchlist شخصی، شما می‌توانید تاریخ تغییر در پرونده‌های تِرَک‌شده (tracked)، نظرها و کابر تغییردهنده را ببینید. شما می‌توانید watchlist را در بالای هر صفحه بیابید.
سرانجام، هنگامی‌که بر «Upload file» کلیک کنید، ممکن است لازم باشد که این عمل را تایید نمایید، چون نرم‌افزار شما ممکن است این را یک مورد امنیتی در نظر بگیرد. پس از کامل‌شدن بارگذاری -که ممکن است مقداری به درازا بکشد- شما به صفحه آن پرونده بازگردانده (redirect) خواهید شد.
اگر شما پرونده را برای استفاده در ویکی‌پدیا یا پروژه‌ای دیگر که از ویکی‌انبار به عنوان انباری برای پرونده‌ها استفاده می‌کند، بار می‌گذارید، هنوز باید صفحه مورد نظر در آن ویکی را بویرایید تا پرونده شما در آن‌جا نمایش داده شود. لطفا برای دستور‌العمل‌های بیشتر به صفحه‌های راهنمای آن پروژه درباره پرونده‌ها مراجعه کنید. دستور‌العمل‌های ویکی‌پدیای فارسی در این رابطه در ویکی‌پدیا:خودآموز (تصاویر) موجود است.
مطالعه بیشتر
صفحه‌های ویکی‌انبار: